Vergelijkingstest Nikon 28-85 en Tokina 28-70

Zo nu en dan ga ik eens door mijn lenzencollectie om te zien wat daar aan ontbreekt, of wat daar eigenlijk nog aan toegevoegd zou kunnen worden. Dat betekent dat ik zo nu en dan ook daadwerkelijk besluit om wat nieuws aan te schaffen. Daardoor kom ik regelmatig tot de conclusie dat ik over objectieven beschik die “dubbel” of anderszins overbodig zijn geworden. Meestal komt dat doordat ik een lichtsterker exemplaar met een zelfde brandpuntsafstand, of brandpuntsafstandbereik heb aangeschaft.

Aangezien de meeste objectieven niet zakelijk, maar als privépersoon door mij zijn aangeschaft, verkoop ik die dan via Marktplaats. Zien of ik op dit moment iets te koop aanbiedt? Klik dan op Marktplaats.

Een aspirant-koper was geïnteresseerd in een 28-85 lens van Nikon die ik te koop aanbied. De Nikon AF NIKKOR 28-85mm 1:3.5-4.5 zoals de lens voluit genoemd wordt, is een oerdegelijk objectief dat valt in de categorie “standaard zoomlenzen”. Aangezien ik meer van dit soort lenzen bezit, heb ik het objectief te koop aangeboden. De aspirant-koper vroeg mij om een aantal proefopnames met de lens te maken en die naar hem te mailen, wat ik uiteraard gedaan heb.

Dat bood mij de gelegenheid deze lens eens te houden naast mijn nieuwe (alhoewel het om een “zoveelstehands” exemplaar gaat) Tokina AT-X PRO AF 28-70mm 1:2.8. Die laatste is een verhaal apart omdat dat op 28mm eigenlijk een f/2.6 is maar dat is een verhaal op zich waar ik binnenkort een blog op zich aan zal wijden. En aangezien ik sinds kort ook over een Nikon AF-S NIKKOR 18-35mm 1:3.5-4.5G ED objectief beschik, heb ik die ook even meegenomen op 28 en 35mm. Niet helemaal eerlijk overigens omdat die laatste één van de scherpste supergroothoek-zoomobjectieven is die voor een Nikon full-frame camera te koop is.

De testopstelling

Om contrast, scherpte en kleurweergave goed met elkaar te vergelijken heb ik binneshuis een aantal opnames gemaakt van de boekenkast. Uiteraard levert dat geen foto op die je mooi uitvergroot aan de muur zal hangen, maar het biedt je wel de mogelijkheid de objectieven goed met elkaar te vergelijken.

Voor de gelegenheid heb ik mijn camera anders ingesteld dan gebruikelijk. Dit keer heb ik de foto’s direct als jpeg opgeslagen, waardoor een stap via Lightroom (of een andere raw-converter) niet meer nodig is. Voor de geïnteresseerde: ik had de picture-control op Vivid (levendig) gezet, en het bestandsformaat op klein, met hoge compressie (nogmaals: de foto’s komen bij mij niet aan de muur te hangen). Ik heb bewust de vertekeningscorrectie uitgelaten. Nikon camera’s kunnen dit namelijk wel automatisch voor Nikon lenzen corrigeren, maar niet voor Tokina lenzen. Deze correcties zijn (evenals vignetteringscorrecties) naderhand in Lightroom met een druk op de knop aan te brengen.

Brandpuntsafstanden en diafragma

Ik heb steeds een serie gemaakt van 4 opnames, één op 28mm, één op 35mm, één op 50mm en één op 85mm. Dat heb ik achtereenvolgens gedaan met diafragma wide-open (variabel bij 2 van de 3 lenzen), f/5.6, f/8 (doorgaans een heel gebruikelijk diafragma voor bijvoorbeeld landschapsfotogfrafie) en f/16. Het laatste diafragma ligt zo ongeveer op de grens vanaf waar objectieven last kunnen krijgen van diffractie.

Aangezien niet ieder objectief van deze drie over hetzelfde zoom-bereik beschikt, toon ik alleen de foto’s die gemaakt konden worden op 28mm, 35mm, 50mm en 85mm. De resultaten zijn te zien in onderstaande tabel.

Conclusies

Kijk zelf,vergelijk, en oordeel. Onderaan dit bericht deel ik mijn conclusies.

De deelnemers

Nikon AF NIKKOR 28-85mm 1:3.5-4.5
Tokina AT-X PRO AF 28-70mm 1:2.8
Nikon AF-S NIKKOR 18-35mm 1:3.5-4.5G ED

Wide-open

Brandpuntsafstand
Nikon AF NIKKOR 28-85mm 1:3.5-4.5
Tokina AT-X PRO AF 28-70mm 1:2.8
Nikon AF-S NIKKOR 18-35mm 1:3.5-4.5G ED
28mm
35mm
50mm
85mm

f/5.6

Brandpuntsafstand
Nikon AF NIKKOR 28-85mm 1:3.5-4.5
Tokina AT-X PRO AF 28-70mm 1:2.8
Nikon AF-S NIKKOR 18-35mm 1:3.5-4.5G ED
28mm
35mm
50mm
85mm

f/8

Brandpuntsafstand
Nikon AF NIKKOR 28-85mm 1:3.5-4.5
Tokina AT-X PRO AF 28-70mm 1:2.8
Nikon AF-S NIKKOR 18-35mm 1:3.5-4.5G ED
35mm
35mm
50mm
85mm

f/16

Brandpuntsafstand
Nikon AF NIKKOR 28-85mm 1:3.5-4.5
Tokina AT-X PRO AF 28-70mm 1:2.8
Nikon AF-S NIKKOR 18-35mm 1:3.5-4.5G ED
28mm
35mm
50mm
85mm

Conclusies

Ik heb een beetje vals gespeeld. Op de schermresolutie van bovenstaande foto’s is er niet veel verschil in scherpte waarneembaar. Dat is een goed teken. Het betekent namelijk dat bij afdrukken op normaal formaat de scherpte ook nooit een probleem zal zijn. Waarschijnlijk zal het verschil bij afdrukken tot A5-formaat (mogelijk zelfs A4-formaat) niet waarneembaar zijn. De foto’s zijn gemaakt met een 24MP full-frame Nikon. Daarmee kunnen foto’s op gigantisch posterformaat worden afgedrukt. Mocht je zo’n lens op een DX camera gebruiken, dan zal je (doordat dan de rand van het beeld eraf wordt gecropt) zeer waarschijnlijk helemaal geen verschil zien.

Om de scherpte echt goed te vergelijken heb ik de raw-bestanden in Lightroom op volledig formaat met elkaar vergeleken en dan kom ik toch wel tot een verrassende conclusie. Ook hier nogmaals de opmerking dat de vertekening en vignettering voor al deze lenzen in Lightroom met één druk op de knop op te lossen is.

Qua centrumscherpte doen de lenzen niet veel voor elkaar onder. Verrassender is het dat de scherpte aan de randen en in de hoeken bij de 28-85 in de meeste gevallen niet onder doet voor die van de 18-35 en in een enkel geval zelfs beter is. En die laatste staat nota bene bekend als één van de scherpste supergroothoek zoomlenzen. Die lenzen zijn eigenlijk niet vergelijkbaar, behalve op het bereik van 28 tot 35mm. En daar zijn geen grote verschillen waarneembaar. Opvallender is dat de Tokina 28-70 wat scherpte aan de randen betreft wat achterblijft, ook op een paar stops dichtgeknepen diafragma. Een mogelijke verklaring kan zijn dat ik de Tokina op mijn camera heb gekalibreerd en de andere lenzen niet. Na verloop van tijd is een herkalibratie verstandig, of misschien heb ik de kalibratie niet goed genoeg uitgevoerd. Mogelijk geeft ook de Tokina na herkalibratie weer wat meer scherpte aan de randen.

De verschillen zijn er. Ze zijn niet groot, maar ze zijn er. Wat het echt opmerkelijk maakt is de prijs. Een goede Nikon 28-85 kost doorgaans tussen de €80 en €100 (gebruikt, aangezien deze lens niet meer nieuw geproduceerd wordt). De Tokina zal (als hij al gevonden wordt omdat het een vrij schaarse lens is) meestal rond de €250 kosten (ook alleen maar gebruikt aan te schaffen) en de 18-35 van Nikon is gebruikt zelden onder de €400 te verkrijgen. De laatste lens is de enige van deze drie die ook nieuw gekocht kan worden en gaat dan voor rond de €720 over de toonbank. Overigens is de 18-35 ook de enige van deze lenzen met een ingebouwde scherpstelmotor. De 28-85 en de Tokina moeten voor autofocus gebruik maken van de scherpstelmotor van de body.

De winnaar

Qua prijs-prestatie verhouding is de 28-85 wat mij betreft de duidelijke winnaar. Waarom verkoop ik hem dan toch? Goede vraag. De 18-35 van Nikon biedt een veel grotere groothoek; de Tokina is over het hele zoombereik lichtsterker met een vast maximaal diafragma van f/2.8; en tot slot (had ik in bovenstaande relaas nog niet genoemd) heb ik ook nog een 28-105mm Nikon uit dezelfde serie als de 28-85. De 28-105 heeft vergelijkbare beeldkwaliteit als de 28-85, maar dan met een iets groter zoombereik. Bij open diafragma is de 28-85 aan de randen echter duidelijk scherper. De 28-85 heeft een macro functie die aan de groothoekkant werkt (28mm), terwijl de 28-105 juist van 50 tot 105mm een macrostand heeft. Voor macrowerk is dat veel geschikter. Voor echt macrowerk gebruik ik een macrolens, maar als ik ga wandelen, neem ik bij voorkeur zo weinig mogelijk materiaal mee, en dan is de 28-105mm de perfecte lens. Overigens presteren alle lenzen goed genoeg in het centrum van het beeld. En dat is uiteraard stukken belangrijker dan de scherpte aan de rand.

Bij nader inzien hoop ik toch dat ik de lens niet kan verkopen, en misschien haal ik hem wel weer van Marktplaats af 😉